Page 5 - Hadis 1. Ünite

HADİS İLMİ VE TEMEL KAVRAMLARI

Peygamberimize (s.a.v.) Kur'an-ı Kerim’i açıklama ve yo-
rumlama görevinin verildiğini şu ayet açıkça ortaya koymak-
tadır: Tefsir

“Sana da, kendilerine gönderileni insanlara açıklaman
ve onların da (üzerinde) düşünmeleri için bu Kur’an’ı in- Siyer
dirdik.” 4 ve
İşte bu nedenle Kur'an-ı Kerim’in ilk müfessiri Peygam- İslam Tarihi
ber Efendimizdir. Peygamberimiz (s.a.v.) hayatta iken hiçbir
Müslüman Kur’an’ı tefsir etmeye kalkışmamıştır. 5
Fıkıh
Allah’ın Resulü, Kur'an-ı Kerim’i hem sözleriyle açıklamış
hem de ayet-i kerimeleri bizzat hayatına aktararak Kur'an-ı
Kerim’e uygun yaşamanın nasıl olacağını davranışlarıyla gös- Dil
termiştir. Bilimleri

Peygamber Efendimizin sözleriyle ve davranışlarıyla
Kur'an-ı Kerim’i nasıl tefsir ettiğini elbette Hadis-i şerifler va- Akaid
sıtasıyla öğrenebiliriz. Bu nedenle Tefsir ve Hadis ilimleri her ve
zaman sıkı bir bilgi alışverişi içinde olmuştur. Nitekim tefsir Kelam
kitaplarının bir bölümünü rivayet tefsirleri oluşturmaktadır.

Fıkıh ilmi: Sözlükte derin anlayış, kavrayış; bir şeyi en Hadis ilmi ile ilişkisi olan diğer
ince ayrıntısına kadar bilme anlamına gelir. İbadet ve hukuk İslami ilimler
ilmidir. İslam’ın bireysel ve sosyal hayat ile ilgili uygulamaları
hakkındaki hükümlerini belirler. Bir diğer deyişle nelerin helal ve nelerin haram olduğunu
belirler.
6

OKUYALIM

Kur'an-ı Kerim’in özellikle hadislere dayalı olarak açıklandığı tefsirlere bir örnek
verelim:
“İman edenler ve imanlarına zulüm bulaştırmayanlar, işte onlar güven
içindedir ve doğru yolu bulan onlardır.” (En’âm suresi, 82. ayet.) ayeti nazil olunca
sahabiler “Hangimiz kendine zulmetmez ki?” diyerek üzüldüler.
Resul-i Ekrem Efendimiz onlara ayeti yanlış anladıklarını, ‘imanlarına zulüm bu-
laştırmayanlar’ ifadesinin ‘Allah’a (c.c.) ortak koşmayanlar’ anlamına geldiğini söyledi ve:
“Lokman’ın oğluna ‘Yavrum, Allah’a ortak koşma. Çünkü şirk büyük zulüm-
dür. (Lokman suresi, 13. ayet.) diye öğüt verdiğini hiç duymadınız mı?” buyurdu.
(Buhârî, Îmân, 23; Müslim, Îmân, 197.)

4 Nahl suresi, 44. ayet.
5 Ali Yardım, Hadis I, s. 17.
6 Dini Terimler Sözlüğü, s. 119.

15