Page 3 - Ebru 6. Ünite
P. 3

EBRU SANATINDA ÇİÇEKLİ FORMLARI

            1.  Geleneksel Ebru Sanatımızda Çiçek Formları (Necmeddin Ebruları)


            Çiçekli ebru formları neden Necmeddin ebruları olarak anılmıştır?

                                                             Ebru  sanatında  çiçekler  bu  sanatın
                 NOT EDELİM                               imkanları     dâhilinde    yapılır.   Ebrucu

              Ebruda  çiçek  resmetmenin  kuralı  şu-     ressam  değildir.  O,  çiçekleri  teknesine
           dur:  Yüzeydeki  damlayı  farklı  kalınlıklardaki  bizler   üsluplaştırarak  yansıtır.  Tüm  desenler
           yardımıyla öyle forma sokacaksınız ki, damlanın aldı-  suyun   üzerinde   yapıldığından   tuval
           ğı son şekil, yaprak ya da çiçeği oluşturacak. Burada   üzerinde  çalışır  gibi  saatlerce  boyayla
           önemli olan biz hareketlerini iyi kavramaktır. Damlalarla   uğraşamayız.  Uğraşma  süresi  uzadıkça
           resim yaparken biz hareketlerinin karşılıklı yapıldığını   boyalarda çatlamalar ve yüzeyde boşluklar
           unutmamalıyız. Çiçek yapımları ustanın eline bakılarak   oluşacaktır.  Ebrucu  çiçekleri  seri  olarak
           öğrenilir. Bazen söz ve hareketsiz resimler kâfi gelme-  forma  sokup  kâğıda  almaya  mecburdur.
           mektedir. Bu yüzden ilk şart, öncelikle bir hocadan bu   Dolayısıyla  ebru  tekniğiyle  resmedilmiş
           işi öğrenmektir.                               çiçekler bu bakış açısıyla değerlendirilmeli,
                                                          resim sanatıyla kıyas edilmemelidir.

            Tarihî  süreç  içinde  hatib  ebrusunun  tekâmülünden  sonra  çiçek  arayışları  da  hız
          kazanmıştır. O dönemlerde ancak kır çiçeklerine benzer ebrular yapılmış ve hatta çok iyi
          örnekler de verilmiştir. Ancak ebruda çiçek şekillerinin olgunlaşmaya başlaması Necmeddin
          Okyay üstadımızla beraberdir. Tahminen 1918 yılından itibaren merhum hocamız çiçekli
          ebruları ıslah ederek lâle, karanfil, hercai menekşe gelincik, gonca gül, kasımpatı, sümbül
          gibi çiçek cinslerini resmetmeye muvaffak olmuştur. Talebesi Mustafa Düzgünman da bu
          formaları geliştirmiş ve bunlara papatyayı ilave etmiştir .
                                                                   1
            Kültür ve sanata dair hiçbir hadise birden bire ortaya çıkmaz. Uzun asırlara dayanan
          tecrübeler neticesinde gelişir ve olgunlaşır. Çiçekli ebruların gelişim süreci de bundan
          farklı  değildir.  Necmeddin  Hoca  merhuma  kadar  çok  denenmiş  olmasına  rağmen  bu
          formları geliştirmek ona nasip olmuştur. Bu sebepten de gelenekli Türk ebrusunda çiçekli
          ebrular Necmeddin Ebrusu adıyla anılırlar.

                                        NOT EDELİM

                                     Uğur Derman Beyefendi, Necmeddin ebrularına bu ismin nasıl verildiğini 1977
                                  yılında neşrettiği Türk Sanatında Ebru adlı eserinde şöyle anlatmaktadır:
                                     “Çiçekli  ebrular,  Necmeddin  Okyay´ın  talebesinden  olan  Ord.  Prof.  Dr.  Süheyl
                                  Ünver´in teklifi üzerine, o zamandan beri sanat tarihimizde Necmeddin Ebrusu is-
                                  miyle anılmaktadır. Necmeddin Efendi´nin Üsküdar Yeni Camii imam ve hatibi olması
                                  münasebetiyle, Hatib ebrusuna karşı, bu buluşun da İmam Ebrusu adıyla anılması
                                  Reisülhattâtîn Hacı Kâmil Akdik (ö. 1941) tarafından teklif edilmişse de Necmeddin
                                  Ebrusu denilmesi daha uygun bulunmuştur.”





                                        Necmeddin OKYAY - Sümbül çalışması

          1  DERMAN 1977 S. 19

                                                       99
   1   2   3   4   5   6   7   8