Page 22 - 9. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 3. Ünite

İSLAM VE İBADET 3. Ünite

6. Kur’an’dan Mesajlar: Bakara Suresi 177. Ayet

İyilik denilince aklınıza neler gelir?

ْ
ٰ ْ ْ َ َ ّٰ َ َ ْ َ َّ ْ َّ ٰ َ ْ َ َ ْ َ ْ َ َ ْ ُ َ ُ ُ ُّ ُ ْ َ ْ َ ْ َ
ْ
ٰ
َّ
َ
رِخلا ِمولاو ِللاب نما نم بلا نِكلو برغملاو قشملا لبِق مكهوجو اولوت نا بلا سيل
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ ِ
ْ
ْ
َ ْ َ َ َ َ َ ٰ َ َ ٰ ْ ُ ْ َ ّ ُ ٰ َ َ ْ َ ٰ َ َ ّ َّ َ َ ْ َ َ ٰٓ ْ َ َ
َ
َ
نباو ين۪كاسملاو ماتلاو برقلا يوذ ۪هبح ع لاملا تاو ۚينبلناو باتِكلاو ِةكِئلملاو
ِ
ِ
ِ۪
ِ
ْ
ُ َ َ َ ْ ْ َ َ ُ ُ َ َ ٰ َّ َ ٰ َ َ ٰ َّ َ َ َ َ َ ّ َ َ َّٓ َ َّ
ۚاودهع اذِا مِهِدهعب نوفوملاو ۚةوكزلا تاو ةولصلا ماقاو ۚ باقرلا فو ين۪لِئاسلاو ليبسلا
ِ
ِ
ِ ۪
ِ ِ
ْ
ْ ْ
َ ُ َّ ُ ُ ُ َ ٰٓ ُ َ ُ َ َ َ َّ َ ٰٓ ُ ْ ْ َ َ َ َّٓ َّ َ َٓ َ َ َّ َ
١٧٧نوقتملا مه كِئل ۬ واو ۜاوقدص ني۪لا كِئل ۬وا ِ سالا ين۪حو ِءاضلاو ِءاسالا ف نيرباصلاو
ِ
ۜ
۪ ِ
“Yüzlerinizi doğuya ve batıya çevirmeniz iyilik değildir. Asıl iyilik kişinin Al-
lah’a, ahiret gününe, meleklere, kitaba ve peygamberlere iman etmesi; sevdiği
maldan yakınlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışlara, yardım isteyenlere
ve özgürlüğünü kaybetmiş olan kölelere harcaması; namazı kılıp zekâtı verme-
sidir. Böyleleri anlaşma yaptıklarında sözlerini tutarlar; darlıkta, hastalıkta ve
savaş zamanında sabrederler. İşte doğru olanlar bunlardır ve işte takva sahip-
leri bunlardır.” (Bakara suresi, 177. ayet.)
Kur’an-ı Kerim’in ikinci suresi olan Bakara suresinin 177. ayeti “Birr ayeti” olarak
isimlendirilir. Birr kavramı iman ve ibadet başta olmak üzere her türlü iyilik, ihsan,
itaat ve doğruluk anlamlarına gelir. Hz. Peygamber, “Birr, ahlâk güzelliğidir.” bu-
54
yurarak bu kavramın her çeşit erdemi kapsadığını ifade etmiştir.
Ayette “birr” kelimesinin kapsamına giren güzel nitelikler; imana, ibadete, ah-
lâka ilişkin olmak üzere üç başlıkta ele alınmıştır. Ayette zikredilen erdemler bu
başlıklara örnek olarak verilmiştir. Ancak birr kavramının kapsamı sadece burada
anlatılanlarla sınırlı değildir.
Bu ayette asıl iyiliğin, insanın yüzünü doğuya veya batıya çevirmesi olmadığı ifa-
de edilmiştir. Asıl iyiliğin samimi bir iman, ibadet ve bunların neticesi olan güzel
ahlakla ilgili olduğu açık biçimde belirtilmiştir. Böylece içinde iman, ibadet ve ah-
lâk erdemlerinin yer almadığı bir şekilciliğin din açısından temelde bir önem taşı-
madığı vurgulanmıştır. Özden yoksun bir şekilcilikle gerçek iyiliğe ulaşılamayacağı
belirtilmiştir.
Ayetin sonunda, zikredilen erdemlere sahip olan insanların dürüst ve takva sa-
hibi kimseler olduğu vurgulanmaktadır. Birr kavramı başka bir ayette de şöyle geç-
mektedir: “... İyilik (el-birr) ve takva konusunda yardımlaşın; kötülük (el-ism) ve
düşmanlık yolunda yardımlaşmayın...” Müslümanlar sadece iyilik işlemekle ve
55
takva sahibi olmakla yetinmemeli aynı zamanda bu konularda birbirleriyle yardım-
laşma içinde olmalıdır. Hz. Peygamber de, “Size doğruluğu tavsiye ederim. Doğru-
lukla iyilik bir bütündür ve bu ikisine sahip olanlar cennettedir.” buyurmuştur.
56
54 Müslim, Birr, 14, 15; Tirmizî, Zühd, 52.
55 Mâide suresi 2. ayet.
56 İbn Mâce, Duâ, 5.
77