Page 5 - 11. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 5. Ünite

YAHUDİLİK VE HIRİSTİYANLIK

Yeşu’dan sonra Yahudileri, “hâkimler” denilen seçilmiş liderler yönetmiştir. Hâ-

kimler Dönemi’nden sonra sırasıyla Saul, Hz. Davud (a.s.) ve Hz. Süleyman (a.s.) dö-
nemleri yaşanmıştır. Yahudiler, bu kişileri kral kabul ettikleri için bu döneme de Krallar
Dönemi denilmiştir. Kral Davud, Yahudi birliğini sağlamış ve güçlü bir devlet kurmuştur.

Kral Süleyman ise Süleyman Mabedi’ni yaptırmış ve bu mabet Yahudilerin hem dinî
12
hem de millî hayatlarının merkezi olmuştur. Mabedin yapılmasıyla Yahudi tarihinde I.
Mabet Dönemi başlamıştır.
Krallar Dönemi’nden sonra Yahu-
di devleti, Kenan Bölgesi’nin kuzeyinde BİLGİ KUTUSU

İsrail; güneyinde Yahuda Krallığı adıyla
ikiye bölünmüştür. Yahudi kutsal metin- Yahudi tarihinde I. Mabed Dönemi’nden
lerinde, kuzeydeki İsrail Krallığı’nın o dö- sonra Kenan toprakları dışında yaşa-

nemki peygamberlerinin uyarılarına rağ- yan Yahudiler için “Diaspora” kavramı
men tek tanrı inancından uzaklaşıp çok kullanılır.
tanrı inancına geçtiği anlatılmaktadır. (Mehmet Aydın, Ansiklopedik Dinler Sözlüğü, s. 163)
13
Kuzeydeki İsrail Krallığı, Asurlular tarafın-
dan MÖ 722 yılında yıkılmıştır. Güneyde-

ki Yahuda Krallığı ise MÖ 587 yılında Babilliler tarafından yıkılmış, mabet tahrif edilmiş
ve Yahudiler Babil’e gönderilmiştir. Böylelikle Yahudi tarihinde I. Mabet Dönemi sona
ermiştir. 14

Yetmiş yıllık sürgün hayatından sonra Yahudiler, Kudüs’e dönmüş ve Babilliler ta-
rafından yıkılan mabedi onarmışlardır. Mabedin onarılmasıyla Yahudi tarihinde II. Ma-
bet Dönemi başlamıştır. Bu dönemde Yahudiler için en önemli kişilerden biri Ezra’dır.
Ezra, mabedin onarımında önderlik yapmış, kaybolan Tevrat’ı tekrar yazmış, Yahudilerin
uymadıkları şabat (cumartesi) yasaklarını yeniden tesis etmiş ve Yahudi olabilmek için

Yahudi anneden doğma şartını getirmiştir. Ezra, yaptıklarıyla Yahudiliğin bugünkü ya-
15
pısının oluşmasında önemli rol oynamıştır. Yahudiliğin sistemleştiği ve Tevrat üzerindeki
çalışmalardan dolayı bazı mezheplerin ortaya çıktığı bu dönem, MS 70 yılında mabedin

Romalılar tarafından yıkılmasına kadar sürmüştür.
II. Mabet Dönemi’nden sonra Yahudiler üzerinde etkili olan rabbiler (Yahudi din
adamları) tarafından Tevrat’ın sözlü yorumları yapılmış, Talmud (Yahudi sözlü gelene-
ği) oluşturulmuştur. Bu dönemde Babil’deki Yahudiler, varlıklarını güçlendirerek devam
ettirmiştir.

12 bk. Tora Neviim Ketuvim, I. Krallar, 5-6. bölümler
13 bk. Tora Neviim Ketuvim, I. Krallar, 18-19. bölümler.
14 Baki Adam, “Yahudilik”, Yaşayan Dünya Dinleri, s. 214.
15 bk. Tora Neviim Ketuvim, Ezrâ, 3-10. bölümler.

120 121