Page 13 - Tezhib 5. Ünite

TEZHİB SANATINDA KENAR SUYU ÇEŞİTLERİ VE UYGULAMASI

Cetvel Çekme Tekniği

Cetvel çekimi yapılırken hat yazısının büyüklüğüne göre cetvel kalınlıkları belirlenir. Celi
hat yazılarda altın cetvel kalınlığı yazının büyüklüğüne göre bazen 1 santimetre olabilir.
Buna paralel olarak kuzu cetvelleri 3 milimetre olarak çekilir. Hat yazısı boyutu küçüldüğü
zaman ise örneğin altın cetvel 2 milimetre, kuzu cetvelleri ise 1 milimetre olarak çekilir.
İnce 2 mm altın ve ince 1 mm kuzu cetvel uygulanacağı zaman 1,5 mm altın 0,5 mm
kuzu cetveli olarak uygulanır. Bu ölçülendirme tabiatta bulunan altın oran kuralına göre
uygulanır. Kısacası hat yazısına cetvel çekerken şu sıra izlenir:

• Hat yazısı alındıktan sonra nokta hesabına göre yazının kenar ölçüleri belirlenip içinden
ve dışından (örneğin 1’er milimetre) cetvel çekilir. Cetvel çekilen alan altınla boyanır.

• Daha sonra yine altınla boyanmış bölgenin iki kenarına (örneğin 1’er milimetre) daha
kuzu için cetvel çekilir. Bu alanlar da kuzu rengine boyanır.

• En son olarak sırasıyla yazının büyüklüğüne göre (örneğin 2 milimetre) “kurt” için
cetvel ve (örneğin 5 milimetre ) “zencerek” için cetvel çekilir. “Zencerek” ve “kurt”u
birbirinden ayırmak için ise aralara yine (örneğin 1 ya da 0,5 milimetre kalınlığında)
cetveller çekilir. Bu alanlar da altınla boyanır.

• Cetvel çekilen bir diğer alan ise desene geçmeden önceki son aşamadır. Bu bölgeye
de diğerlerinin kalınlığında cetvel çekilir ve altınla boyanır.

1) Hat Yazısı Kenarından Nokta Hesabı ile Ölçü Alınması

149