Page 3 - Hitabet ve Mesleki Uygulama 3. Ünite

DİNÎ HİTABET TÜRÜ OLARAK HUTBE VE VAAZ

Başarılı bir hatipte her şeyden önce sağlam bilgi, sami-
miyet, şevk ve heyecan bulunmalıdır. Hatibin ayrıca giyim
kuşamının düzgün olması, güzel konuşması ve cemaatle ile-
tişim kurabilecek bir olgunluğa sahip bulunması da güven
telkin edip başarılı olmasının vazgeçilmez şartlarındandır.

1.1. Hutbe ile İlgili Dinî Hükümler

"Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrı yapıl-
dığı zaman, hemen Allah’ı anmaya koşun..." Fıkıh âlimleri,
2
bu ayette geçen “Allah’ı (c.c.) anmak”dan maksadın, Pey-
gamber Efendimizin hutbesiz cuma namazı kıldırmamasını
dikkate alarak hutbe olduğunu belirtmiştir. Cuma hutbesi-
nin farz olduğu konusunda görüş birliği yani icma vardır. Do-
Cemaat ile iletişimin en etkili
layısıyla hutbesiz Cuma namazı geçerli değildir. yöntemlerinden biri hutbedir.

DRAMA YAPALIM

Cuma hutbesi şöyle eda edilir: Hatip cuma günü önceden hazırlık yapar ve ezan okunmadan
camiye gider. Ezan okunduktan sonra cumanın ilk sünnetini kılar. Hatip minbere yönelirken, mü-
ezzin Ahzâb suresinin 56. ayetini okur. Bu arada hatip tek basamaklarda dua okuyarak minbere
çıkar ve iç ezan bitinceye kadar oturur. Ezandan sonra hatip ayağa kalkar ve hutbenin birinci bö-
lümünü okur. Konuşmasını tamamladıktan sonra oturur ve kısa bir dua okur. Daha sonra ayağa
kalkarak hutbenin ikinci bölümünü okur. Nahl suresinin 90. ayetini mealiyle beraber okuyarak
hutbeyi tamamlar.

Yukarıdaki metne uygun olarak hutbe okuma ile ilgili bir drama yapınız.

“Benim nasıl kıldığımı görüyorsanız namazı öyle kılın.” 3
Hz. Peygamber (s.a.v.) cuma gününün özelliğini şöyle ifade etmiştir: “Güneşin doğduğu en hayırlı
gün cumadır; Adem o gün yaratılmış, o gün cennete girmiş ve o gün cennetten çıkarılmıştır; kıyamet
de cuma günü kopacaktır.” Bir başka hadis-i şerifte ise cuma günü gerekli temizliği yaptıktan sonra
4
camiye gidip hutbe dinleyen ve namazı kılan kimsenin o gün ile daha önceki cuma arasında işle-
miş olduğu günahların affedileceği belirtilmiş, bu günü önemsemeden üç cuma namazını terkeden
5
kimsenin kalbinin mühürleneceği bildirilmiştir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) ayrıca bu günde yapılan
6
duaların kabul edileceği bir anın (icabet saati) bulunduğunu haber vermiştir.
7

2 Cum’a suresi, 9. ayet.
3 Buhârî, "Ezân", 18.
4 Müslim, "Cum’a", 18.
5 bk. Buhârî, "Cum’a", 6, 19; Müslim, "Cum’a", 26.
6 bk. Ebû Dâvûd, "Salât", 204.
7 bk. Tirmizi, "Cum’a", 2.

61