Page 19 - Hitabet ve Mesleki Uygulama 3. Ünite

DİNÎ HİTABET TÜRÜ OLARAK HUTBE VE VAAZ

Peygamber Efendimiz, dinimizde ilk vaiz olarak çeşitli vesilelerle, bilhassa namazlardan sonra ce-
maatle sohbet eder, cemaate vaaz ve nasihatte bulunurdu. Bir defasında sabah namazından sonra
çok etkili bir vaaz vermiş, dinleyenlerin gözleri dolup kalpleri titremişti. Vaazlarında kolaylığı tercih
eder, dinleyenleri bıktırmayacak şekilde kısa konuşur, vaazları belli günlerde yapardı. Vaazlarında in-
sanları ilgilendiren her konuya yer verirdi. Allah’a itaat, iman esasları, ahiret hayatı, toplumsal mese-
leler, dinî emirler ve yasaklar vaazlarında en çok üzerinde durduğu konulardı.
17

Hz. Peygamber (s.a.v.), sahabeden bazılarını da bu konuda görevlendirmiştir. Ubeyd b. Sehr’den ri-
vayet edildiğine göre Yemen’e gönderdiği arkadaşlarından her birine Kur’an-ı Kerim’i öğretmelerini,
zaman zaman da Müslümanlara vaaz etmelerini emretmiştir. 18

2.1. Vaaz Duaları

Vaaza Başlama Duası

ِ ِ
۪
نــيمَلاعْلا ِ بر لل دمحْلَا
ّٰ ُ
َ َ ّ َ ْ َ
‘‘Âlemlerin Rabbi Allah’a hamd olsun.’’

ٍ
۪
ِ
ِ ِ
هِباحصَاو هلٰا ىٰلعو دمحم انلوسر ىٰلع ملاسلاو ةلاصلاو
ُ َ
َ
َ ْ َ َ َ َّ َ ُ َ ُ َ َ ُ َّ َ َّ َ
۪
نــيعمجَا
َ َ ْ
‘‘Salât ve selam Peygamberimiz Hz. Muhammed’in (s.a.v.) ailesinin ve bütün ashabının üzerine ol-
sun.’’
ٍ
ِ
دمحم انلوسر ىٰلع اوُّلص
َّ َ ُ َ ُ َ َ َ
‘‘Peygamberimiz Hz. Muhammed’e (s.a.v.) salât getirin.’’

ٍ
دمحم انِبوُلق ِ ب۪يبَط ىٰلع اوُّلص
ُ
َّ َ ُ َ َ َ
‘‘Kalplerimizin tabibi Hz. Muhammed’e (s.a.v.) salât getirin.’’

ٍ
دمحم انِبونُذ عـــ۪يفش ىٰلع اوُّلص
َ
َ ُ ِ
َّ َ ُ َ َ
‘‘Günahlarımızın şefaatçisi Hz. Muhammed’e (s.a.v.) salât getirin.’’

ِ
ِ
ِ
م۪يكحْلا م۪يلعْلا تنَا كنا انتـملع ام َّلاا انَل مْلع َ لا كناحبس
َّ
َ َ
َ
َ ْ َ َّ َ َ
ْ
ُ َ ُ َ ْ َ َ َ َ ُ
17 Buhârî, İlim, 12; Buhârî, Deavât, 69; Ebû Dâvûd, Salât, 223, 225.
18 Mücteba Uğur, “Vaaz, Kıssacılık ve Hadiste Kussâs,” s. 299; Heyet, Vaaz Kılavuzu, s. 23-24.
77