Page 14 - 9. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 5. Ünite

GÖNÜL COĞRAFYAMIZ 5. Ünite

İran, Horasan, Türkistan ve Mâverâünnehir Bölgesi

Hz. Ömer (r.a.) zamanında İslam topraklarına katılan İran ve Horasan bölgesi İs-
lam medeniyetinin önemli havzalarındandır. İran, İslam medeniyetine hem kültürel
hem de ilmî açıdan önemli katkılar sunan bir coğrafyadır.

Güneşin doğduğu yer anlamına gelen Horasan; Nişabur, Merv, Belh, Herat gibi
önemli tarihî şehirlerin yer aldığı bir bölgedir. Günümüzde Afganistan, Tacikistan
ve İran gibi ülkelerin topraklarında yer alan bu bölgedeki nüfusun büyük çoğunlu-
ğu Türklerden oluşmaktadır. Büyük sufi Mevlânâ Celaleddin Rumi, Belh şehrinde
doğmuş, daha sonra Anadolu’ya göç etmiştir. Horasan bölgesi özellikle kendine
özgü bir tasavvuf anlayışıyla öne çıkmış, bu bölgeden Anadolu ve Balkanlara geçen
pek çok derviş İslam dininin geniş bir coğrafyaya yayılmasına katkı sağlamıştır.

OKUYALIM
TÜRKİSTAN’IM UNUTULDUN SANMA SAKIN

Baykal gölü yaylağından kopup gelen canlarla Rüzgarla savrularak sessiz sedasız
Belki bin yıldan beri söylenen destanlarla; Denizlere kavuşan ırmaklarla akarak…
Kağanlarla, hanlarla, ozanlarla Uçup giden güzelim kırlangıçlara bakarak
Yine Türkistan’ı andım. Türkistan’ı hür sandım.

Öz yurdumu çarmıha germişler kırk yerinden Görmeden, göstermeden Taşkent’i, Buhara’yı
Unutmam bin yıl geçse acımın üzerinden Urumçi’ye varmadan atsız pusatsız…
Vurulan bir ceylana yanar gibi derinden Bir başıma, yorgun argın, kolsuz-kanatsız
Ulu Türkistan’a yandım. Türkistan’a dost gönüller kazandım.

Geldi kuruldu gönlüme, Ahmed Yesevi pirimiz Tanrım, birgün acaba diyebilecek miyim
Osman Batur’a kadar, anlattı birer birer… Vuslatın yüzüme nakışladığı nurla
Ben de, bütün Horasan Erleri’yle beraber Bir kardeş bahçesine uzanır gibi huzurla
Yeni baştan Türkistan’a inandım. Türkistan’ın toprağına uzandım.

Yavuz Bülent BAKİLER

Osman Batur (1899-1951): Türkistanlı müslüman lider.
Urumçi: Doğu Türkistan’ın başkenti.

117