Page 4 - Temel Dini Bigiler İslam-1 Lise 1. Ünite

ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNÎ BİLGİLER (İSLAM 1)

1.1. Evlilik ve Nikâh

Sizce “Yalnız taş duvar olmaz.” atasözüyle anlatılmak istenen nedir?

Toplumun temeli olan aile, evlilikle kurulur. Evlilik hukuki bir sözleşmeyle başlar. Karşılıklı
olarak gerçekleştirilen nikâh akdiyle oluşur. Nikâh, bir erkek ve bir kadının birbirlerine eş olmak
üzere yaptıkları mukaveledir. Bu mukaveleyle aile oluşur. Böylece nesep, hısımlık, analık baba-
lık, evlatlık hakları ve vazifeleri, velayet, miras, nafaka münasebetleri doğar ve bunların birtakım
hukuki sonuçları vardır.

İslam, evliliğin şartlarını belirlemiş ve evliliği nikâh akdi şartına bağlamıştır. Toplumun huzu-
runu sağlamak, nikâhın tarafları olan kadın ve erkeğin hak ve hukukunu korumakla mümkündür.
Buna göre İslam’ın öngördüğü nikâh, tarafların karşılıklı rızası ve şahitlerin tanıklığıyla herkese
ilan edilen ve kadın için mehir gibi hakları tanıyan bir akittir. Mehir, Müslüman bir erkeğin nikâh
sırasında evleneceği hanıma verdiği veya vermeyi kabul ettiği mal ya da paradır. İslam dininde
mehir, kadının boşandıktan sonra yalnız başına ayakta durabilmesinin ekonomik güvencesi ola-
rak kabul edilmiştir. Mehir miktarı kişilerin ekonomik durumu ve sosyal konumuna göre değişir.
İslam hukukuna göre mehir sadece kadının hakkıdır.

Nikâh, özü itibariyle iki insanın meşru birlikteliğini topluma duyurarak her türlü kötü zannın
önüne geçmeyi, dolayısıyla ailenin toplumsal bakımdan kabulünü hedefler. Bu sayede çiftler aile
yuvasını kurmuş olurlar. Aile doğacak çocuklara sevgi ve güven ortamı sağlar. Toplum da bu sa-
yede devamlılığını korumuş olur.

Evlilik insanlar arası kaynaşmaya ve yakınlaşmaya vesile olur. Kayınpeder, kaynana, ka-
yınbirader, elti, bacanak, görümce, baldız şeklinde isimlendirilen akrabalık, dostluk ve arkadaşlık
ilişkileri kurulur. Bu sayede toplumda kaynaşma meydana gelir. Sosyal çevre genişler ve ilişkiler
zenginleşir. Sevinçler ve sıkıntılar paylaşılır. Toplum değerlerini benimseyen, millî ve manevi de-
ğerlerini sahiplenen, inançlı ve ahlaklı bireyler meşru evlilikler yoluyla çoğalır. Gayrimeşru ilişkile-
rin önü kesilerek ahlaksızlığa giden yollar kapanmış olur.

DEĞERLENDİRELİM BİLGİ KUTUSU

Küfüv: İslam dinine göre ailede huzur ve
Evliliğin amacına dair aşağıda verilen mutluluğun sağlanabilmesi için eşler arasında
maddeleri değerlendiriniz. denkliğin gözetilmesi tavsiye edilmiştir. Bu
• Sevme ve sevilme ihtiyacı denklik küfüv kavramıyla ifade edilir. Eşitlik,
denklik, benzerlik gibi anlamlara gelen küfüv
• Neslin korunması evlenecek olan kadın ile erkek arasında dinî,
• Dünyaya yeni nesiller getirme ahlaki, ekonomik ve sosyal bakımdan gözetil-
• Güven içinde olma ve korunma duygusu mesi gereken bir durumdur. Ailede mutlulu-
• Geleceğe güvenle bakabilme ğun oluşumunda ve devamında küfüv önemli
bir etkendir.
(bk. MEB Dinî Terimler Sözlüğü, s. 198.)

14