Page 2 - Temel Dini Bigiler İslam-1 Lise 1. Ünite

ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNÎ BİLGİLER (İSLAM 1)

1. Sosyal Hayatın Temeli Olarak Aile

Bir insanın yetişebileceği en güvenli ortam neresidir?

Aile, din ve hukuk açısından evlenmeleri için
herhangi bir engel olmayan erkek ile kadının ken-
di hür iradeleriyle evlenmeleri sonucunda kurulan
en küçük toplumsal yapıdır. Anne, baba ve çocuk-
lardan meydana gelen aileye çekirdek aile denir.
Büyükbaba, büyükanne, gelin, damat, çocuk, torun
gibi ikiden çok neslin bir arada yaşadığı aileye ise
geniş aile denir.

İslam’a göre büyükanne, büyükbaba her za-
man ailenin bir parçasıdır. Kur’an-ı Kerim’de “Rab-
bin O’ndan başkasına kulluk etmemenizi, anne
babaya iyilikle muamele etmenizi emretti. Şayet Görsel 1: Aile sosyal hayatın temelini oluşturur.
onlardan biri veya ikisi senin yanında yaşlılığa ulaşırsa onlara ‘öf’ bile deme, onları azarla-
ma, onlara güzel söz söyle.” buyrulmaktadır. Bu ayete göre ebeveynlerimizin bizim yanımızda
1
yaşlanması, huzuru ailesinde bulması öngörülmekte; anne ve babanın yaşlandıklarında da aile-
nin bir parçası olarak kabul edilmeleri gerektiği vurgulanmaktadır.

Aile sosyal hayatın temelini oluşturur. Bir toplumun huzur ve mutluluğu, ailedeki huzur ve
mutlulukla doğrudan ilişkilidir. Bedenen ve ruhen sağlıklı nesillerin yetişmesi ailenin temel fonksi-
yonlarından biridir. Bu nedenle dinimiz, sağlıklı ve hayırlı nesiller yetiştirmek için evlenmeyi teşvik
etmiştir. Boşanmayı başvurulacak son çare olarak görmüştür. Hatta Hz. Muhammed (s.a.v.) bo-
*
**
şanmayı Allah’ın (c.c.) en sevmediği helal olarak nitelendirmiştir. 2
Aile, insanın hayata hazırlandığı bir okuldur. Aile içinde anne ve baba gelecek nesillere yani
çocuklarına işi güzel yapmayı, doğruluk ve dürüstlük üzere çalışmayı, adaletli olmayı ve paylaş-
mayı öğretirler.

İslam’ın aileye verdiği değer, ilk ve en önemli eğitim yuvası olmasından da kaynaklanır. İnan-
cımızı, dinî ve ahlaki değerlerimizi, örf ve âdetlerimizi yani güzel ahlaka ait daha birçok şeyi aile için-
de öğreniriz. Peygamberimiz “Çocuğunuza bırakacağınız en güzel miras güzel ahlaktır.” buyurarak
3
ailenin en önemli görevinin çocuğu ahlaklı ve edepli yetiştirmek olduğunu vurgulamıştır.

Bir toplumun güçlü olması aile kurumunun sağlam olmasına bağlıdır. Çünkü milletin ideal-
lerini benimsemiş bireyler ilk eğitimlerini aile içinde alırlar. Bir anne ve baba, çocuğunun sadece
maddi ihtiyaçlarını karşılamakla kalmaz. Onda sevgi, şefkat, merhamet gibi ruhunda iz bırakan
tertemiz duyguları da inşa eder. Çocukların gelişip yetişmesinde, güçlü bir karaktere sahip olma-
sında, milli ve manevi değerleri benimsemesinde, hayata donanımlı bir şekilde başlamasında
ailenin büyük rolü vardır.

1 İsrâ suresi, 23. ayet. ** Celle celâlühû: Allah’ın (c.c.) adı anıldığında söylenen
* Sallallâhu aleyhi ve sellem: Hz. Muhammed’in (s.a.v.) “O’nun şanı en yüce” anlamındaki övgü ifadesi.
adı anıldığında söylenen “Ona salât ve selam olsun” 2 bk. Ebû Dâvûd, Talâk, 3.
anlamındaki dua ifadesi. 3 Tirmizî, Birr, 33.

12