Page 9 - 9. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 5. Ünite

5. Ünite GÖNÜL COĞRAFYAMIZ

Kıble, Kâbe’ye çevrilmeden önce Hz. Peygamber Kâbe’yi de önüne almak
suretiyle Kudüs’e yönelerek namaz kıldı. Peygamberimiz Kudüs’e dönerek namaz
kılmaya Medine döneminde de on altı veya on yedi ay boyunca devam etti. Daha
2
sonra kıble Kâbe’ye çevrildi. Ayrıca Hz. Peygamberin, bir gece Mescid-i Harâm’dan
alınıp çevresi mübarek kılınan Mescid-i Aksâ’ya götürülmesi (İsrâ) ve ardından Yüce
Allah’ın huzuruna çıkarılması (Miraç) mucizeleri Müslümanlar için bu şehrin önemi-
ni artırmıştır.

Kudüs, Hz. Ömer’in (r.a.) halifeliği sırasında fethedilmiş ve İslam topraklarına
katılmıştır. İslam medeniyetinin sahip olduğu adalet anlayışı ve diğer din mensup-
larına karşı müsamahakâr davranışları nedeniyle burası insanlığın ortak tarih, kül-
tür ve medeniyetinin güzel bir örneği olmuştur. 1948 yılında kurulan İsrail’in işgali
ve zulmü günümüzde bu kadim şehrin tarihî ve kültürel dokusunu tehdit etmekte;
Dârü’s-selâm (Esenlik şehri) olarak da bilinen şehir maalesef savaş ve gözyaşıyla
anılmaktadır.

Hz. Ömer Mescidi ve Kubbetü’s-Sahrâ’yı içinde barındıran Mescid-i Aksâ (Kudüs)

Emeviler devrinde Müslümanlar Kudüs’te İslam mimarisinin en güzel eserlerin-
den biri kabul edilen Kubbetü’s-Sahrâ’yı da yaparak Mescid-i Aksâ’yı yeniden imar
ettiler. Kudüs, 8. yüzyılda önemli bir ilim ve öğretim merkezi haline geldi. Filistin’in
Gazze şehrinde doğan ve Şafiî mezhebinin kurucusu İmam Şâfiî şehri ziyaret ederek
burada dersler verdi. Aynı yüzyılda Râbiatü’l-Adeviyye ve Bişr-i Hâfî gibi sufilerin
Kudüs’te bulunması şehri sufiler için de cazip hale getirdi.

Abbasîler döneminde Kudüs, pek çok insanın dinî, ilmî ve ticari amaçlarla ziya-
ret ettiği bir şehir haline geldi. Fâtımîler devrinde Kudüs’te tıp alanında büyük
3
gelişmeler oldu ve burada pek çok tabip yetişti. Hastalar şehirdeki hastanelerde
ücretsiz tedavi ediliyordu. Selçukluların Kudüs’e hâkim oldukları dönemde İslam
dünyasının çeşitli yörelerinden çok sayıda meşhur âlim Kudüs’e geldi. 1099-1187
yılları arasında Haçlıların işgalinde kalan Kudüs, 1187 yılında Hıttin savaşında Sela-
haddîn-i Eyyûbi komutasındaki İslam orduları tarafından yeniden fethedildi.
2 bk. Buhârî, Salât, 31, Tefsîr, 18; Müslim, Mesâcid, 11-12.
3 bk. Casim Avcı, TDV İslam Ansiklopedisi, “Kudüs” C 26, s. 328.
112