Page 3 - 9. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 3. Ünite

3. Ünite İSLAM VE İBADET

1. İslam’da İbadet ve Kapsamı

Bir insan Allah’a (c.c.) olan bağlılığını hangi davranışlarla gösterir?

Allah (c.c.) insanları kendisine kulluk etmeleri için yaratmış, peygamberleri vası-
tasıyla nasıl bir hayat sürmeleri gerektiğini onlara bildirmiştir. Hz. Âdem’den (a.s.)
Hz. Muhammed’e (s.a.v.) kadar bütün peygamberlerin insanlığı davet ettiği kurtu-
luş yolunun ortak adı İslam’dır. Bütün peygamberler insanları Allah’a (c.c.), elçile-
rine ve ahirete iman etmeye; Allah’a (c.c.) ibadet etmeye ve O’nun rızası doğrultu-
sunda kulluk bilinciyle yaşamaya davet etmişlerdir. Bu davete icabet eden insan,
hayatını anlamlandırmış ve yaratılış amacını bulmuştur.
İnsan; Rabbini tanımak ve O’na ibadet etmek için yaratılmış ve yaratılmışların
en şereflisi olarak nitelendirilmiştir. İbadet Allah’ı (c.c.) tanımanın ve O’na iman
1
etmenin tabii bir neticesidir. İbadet kelime olarak boyun eğmek, itaat etmek, saygı
duymak, kulluk etmek, tapınmak gibi anlamlara gelir. Dinî bir kavram olarak iba-
det; müminin Allah’ın (c.c.) rızasını kazanmak için kulluk görevini yerine getirmesi,
2
emirlerine uyması ve yasaklarından kaçınmasıdır. İnsan Allah’a (c.c.) karşı sevgi,
saygı ve itaatini en güzel şekilde ibadetle gösterir.
Kur’an-ı Kerim’de “Ben cinleri ve insanları ancak bana ibadet etsinler diye ya-
rattım.” ayetiyle insanların ibadet için yaratıldıkları bildirilmiştir. Yaratılış gayesi-
3
ne uygun olarak yaşamak isteyen
insan sadece Allah’a (c.c.) kulluk
etmelidir. “Ancak sana kulluk
ederiz ve yalnız senden yardım
isteriz.”4 ayeti ibadetin yalnızca 05
Allah (c.c.) için yapılması gerekti-
ğini ifade etmektedir. Başka bir
ayette de “Yalnız Allah’a ibadet
et ve şükredenlerden ol!”5 buy-
rularak yalnızca Allah’a (c.c.) iba-
det edilmesi emredilmiştir.
Özel anlamda ibadet denilin-
ce namaz, oruç, zekât, hac gibi
Allah’ın (c.c.) farz kıldığı, belli ku-
rallara göre yapılan ibadetler kastedilir. Bunlar Kur’an’da kesin olarak yapılması
emredilen ve Hz. Muhammed (s.a.v.) tarafından nasıl yapılacağı öğretilmiş günlük,
haftalık, yıllık ibadetlerdir. Bu ibadetlerin belirli vakitleri ve uygulama şekilleri bu-
lunmaktadır. Farz ve vacip olarak nitelendirilen zorunlu ibadetlerin dışında nafile
ibadetler de vardır. Nafile ibadetler bir mümin için hayatı ve kulluğu güzelleştiren
amellerdir. Teheccüd, kuşluk gibi namazlar, Ramazan ayı dışında tutulan oruçlar
nafile ibadetlere örnek olarak verilebilir.

1 bk. Zâriyât suresi, 56. ayet; İsrâ suresi, 70. ayet; Tîn suresi, 4. ayet.
2 bk. MEB Dinî Terimler Sözlüğü, s. 195.
3 Zâriyât suresi, 56. ayet.
4 Fâtiha suresi, 5. ayet.
5 Zümer suresi, 66. ayet.
58