Page 14 - 10. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 3. Ünite
P. 14

Tezhib
            Arapça  “zeheb  (altın)”  kelimesinden
            gelen tezhib, altınla süslemek anlamı-
            na gelir. Bir çeşit süsleme sanatıdır. Ana
            malzeme olarak altın veya yaldız kulla-
            nıldığından bu isimle anılmaktadır. Tez-
            hib  alanının  sanatçılarına  “müzehhib”
            denir. Tezhip sanatı, hat sanatı ile bir-
            likte  kullanılarak  estetik  bir  birliktelik
            sağlanmıştır.

            Tezhip sanatı Orta Asya’da Uygur Türk-
            leri’yle ortaya çıkmış ve gelişme göster-
            miştir. Bu sanat Selçuklular’la İran üze-
            rinden Anadolu’ya ulaşmış, milletimizin
            dinî hassasiyet ve saygısına bağlı olarak          Görsel 3.14: Tezhib sanatı örneği.
            güzel  örnekler  vermiştir.  Selçuklular               (Tezhib: Emine Geçtan,
            Dönemi’nde Muhlis b. Abdullah el-Hin-          Hat: Gürkan Pehlivan, Turan Sevgili, 21. yy)
            di, Osmanlılar Dönemi’nde Ali Üsküdarî,
            Ahmed  Hazine,  Abdullah  Buhârî  gibi
            müzehhibler  yetişmiştir.  Günümüzde
            Güzel Sanatlar Fakültelerinin  Gelenek-
            sel Türk Sanatları Bölümü’nde bu sanat
            eğitimi verilmektedir. 45


            Ebru

            Türk  süsleme  sanatlarından  biri  olan
            ebrunun,  mevcut  verilere  göre  tarihi
            XV-XVI. yüzyıllara dayanmaktadır. Ebru,
            geleneksel süsleme sanatlarımızdandır.
            Ebru,    elde  hazırlanmış  boyaların  öd
            ve su ilavesiyle ayarlarının yapıldıktan
            sonra    yoğunlaştırılmış   su   üzerine
            serpilip  kâğıda  transfer  edilmesiyle
            oluşan bir sanattır.  Günümüzde ebru,     Görsel 3.15: Ebru sanatı   Görsel 3.16: Minyatür sanatı
                               46
            kâğıt  dışında  da  çeşitli  malzemelerin   örneği. (Büşra Sayı, 21. yy)  örneği. (Sema Onat, 21. yy)
            süslemesinde kullanılmaktadır.





                Ders Dışı Etkinlik

                Çevrenizde bulunan müzeleri ve resim sergilerini gezerek izlenimlerinizi sınıf
                panosunda görsel ve yazılı olarak sergileyiniz.




            45  F. Çiçek Derman, “Tezhip”, TDV İslam Ansiklopedisi, C 41, s. 65-67.
            46  Hicabi Ülgen, Türk Ebru Tarihi’nde Ustalar ve Üslup Değişimi, s. 154.
                                                       71
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19