Page 13 - 6. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 3. Ünite

3. ÜNİTE

Başkalarına Zarar Vermek: Kul Hakkı

Her insanın doğuştan edindiği ve
sonradan elde ettiği bazı hakları vardır. YAZALIM
İnsanın, diğer insanlara karşı ihlal etme-
mekle sorumlu olduğu haklara kul hak-
kı denir. İnsanı sahip olduğu haklardan Kul hakkı olarak nitelenen davranışlar
mahrum bırakan, bu hakların kullanı- sizce nelerdir? Maddeler halinde yazınız.
mını engelleyen ve haksız kazanç elde
edilen her türlü davranış kul hakkı kap-
samındadır. • Yerlere çöp atmak.

Devlet malına zarar vermek, bir sına- • .....................................................................
vı kopya ile geçmek, kaçak elektrik ve
su kullanmak, vergi kaçırmak ve görevi • .....................................................................
kötüye kullanmak gibi davranışlar, hak-
sız kazanç sağladığı ve başkasının hak- • .....................................................................
kını ihlal ettiği için kul hakkı kapsamın-
daki davranışlardandır. • .....................................................................

İnsan söz ve fiillerinden sorumludur.
Bazı hatalı davranışlarımızın telafisi • .....................................................................
mümkün olmadığından düşünerek ha-
reket etmemiz gerekir.

Yüce Allah, kul hakkının ihlali konusunda şöyle buyurmuştur: “Ölçüde ve tartıda
hile yapanların vay haline! Onlar insanlardan (bir şey) ölçüp aldıkları zaman tam
ölçerler. Fakat kendileri onlara bir şey ölçüp yahut tartıp verdikleri zaman eksik
8
ölçüp tartarlar...” Bu konuda Hz. Peygamber “Kim bir kul hakkı yemişse derhal o kar-
deşiyle helalleşsin. Çünkü (kıyamet günü) dirhem de geçmez, dinar da. Böyle olunca o (hak
yiyen) kişinin sevapları alınır, hakkını yediği adama verilir. Eğer sevapları yoksa o hakkını
yediği adamın günahları buna yüklenir.” buyurmuştur.
9

İçki, uyuşturucu ve kumar gibi kötü alışkanlık ve davranışlar akıl ve iradenin sağlıklı
işleyişini bozar. Bu da kişinin düşünerek hareket etmesini engeller. Söz ve davranışla-
rında iradesini yitirmiş kimseler de kul hakkını doğuran davranışlar sergileyebilir. Kul
hakkı kişinin en yakınları olan aile ve akrabalarının yanı sıra komşularını, toplumu ve
tüm insanlığı kapsamaktadır.

8 Mutaffifîn suresi, 1-3. ayetler.
9 Buhârî, Rikak, 48.

75