Page 18 - Temel Dini Bigiler İslam-1 Ortaokul 4. Ünite

ORTAOKUL TEMEL DİNÎ BİLGİLER (İSLAM 1)

buyurarak hasta ziyaretinin önemine vurgu yapmıştır. Hasta ziyaretinde onlara moral verici
konuşmalar yapılır ve küçük hediyeler ikram edilir. Kültürümüzde hasta ziyaret edildiğinde
onu yormamak için yanında fazla durulmaz. Vefat eden kişinin yakınlarına taziye ziyaretinde
bulunulur, onlara yardımcı olunur. Bunlar geleneğimizde en çok bilinen nezaket kuralların-
dandır. Toplumumuzda bu kurallara önem verilir. Çocukların da bu kurallara uygun davran-
maları beklenir.

Mevlânâ’nın şu güzel davranışı, birine yardım ederken bile nasıl nezaketli davrandığına
örnektir: Mevlânâ’nın müritlerinden Hanende Osman çok darlık içindedir. Mevlânâ bu du-
rumu öğrendiğinde bir altın tedarik eder ve gelir. Bir aralık söz esnasında der ki: “Osman!
Bundan önce senin bir âdetin vardı. Ara sıra bizimle musafaha ederdin. Bir müddettir bunu
terk ettin. Sebep nedir?” Osman elini öpmek için kalkar. O esnada Mevlâna altınları gizlice
eline sıkıştırır ve “Bu sünneti muhafaza et, buyurur.”
60
Tarihimizin en şanlı hükümdarlarından Fatih Sultan Mehmed Han, İstanbul’un fethiyle
muzaffer olmuştu. Hocası Akşemseddin, mühim bir şahsiyet, mübarek ve alim biriydi. İstan-
bul’un fethi gerçekleşince Fatih Sultan Mehmed ve Akşemseddin zafer alayı ile şehre giri-
yordu. Büyük komutan Fatih’in yanında hocaları Molla Gûrânî, Molla Hüsrev, Akşemseddin
ve Ak Bıyık Sultan vardı. Padişaha çiçek vermek için yollara düşen Bizanslı kızlar, hükümdarın
bir delikanlı olduğunu bilemediler. Ellerindeki demetleri ak sakallı bir ihtiyar olan Akşemsed-
din’e uzattılar. O da “Padişah ben değilim.”, diye yanındaki genç komutanı gösterdi. Fakat Fa-
tih: “Verin verin! Padişah benim ama o benim hocamdır.” diyerek tebessüm etti ve çiçeklerin
hocasına verilmesini istedi. İşte bu örnek, hükümdar bile olsa Fatih’in ilme verdiği değerin
61
ve hocasına olan nezaketinin bir göstergesidir.

YAZALIM
“Söz ola kese savaşı söz ola bitire başı
Söz ola agulu aşı bal ile yağ eder bir söz.
Kişi bile söz demini demeye sözün kemini
Bu cihan cehennemini sekiz uçmag eder bir söz.”
(Mustafa Tatcı, “Yunus Emre Divanı”, s. 81.)
Agulu: zehirli
Kem: kötü
Uçmag: cennet
Yunus Emre’nin yukarıdaki dizeleri ile nezaketli konuşmanın önemi arasında
ne gibi bir ilişki vardır? Aşağıdaki satırlara düşüncelerinizi yazınız.

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................
........................................................................................................................................

60 bk. A. S. Ünver, “Mevlâna’mızın Sözleri ve Halinden Alınacak Dersler”, İslam Medeniyeti Aylık mecmuası, s. 22.
61 Sâmiha Ayverdi, “Âbide Şahsiyetler”, s. 120-121.
112