Page 5 - Kur'an-ı Kerim 10. Sınıf 1. Bölüm

1. Mekke Dönemi Ayetlerinin Temel Özellikleri

Kur’an’ın “Oku!” emriyle başlayan ilk mesajları, kısa ve oldukça tesirli
cümlelerdir. Kur'an, hitap ettiği topluluğun dil zevkine uygun olarak akıcı ve
etkileyici bir dile sahiptir. Evrensel gerçekler anlatılmasına rağmen hitaplar,
yerel ortamı da dikkate almış, o dönem insanının tanıdığı çevreden örneklerle
desteklenmiştir.

Mekkî surelerde, tevhit ve
ahiret inancı konularına ağırlık
verilmiş ve Müslümanlar iba-
dete alıştırılmıştır. Yine bu su-
relerde, güçsüzü, zayıfı koru-
yan ahlak anlayışı getirilmiştir.
Müşriklerin şiddetli tepkisiyle
karşılaşan müminlere sabır ve
direnç göstermeleri tavsiye edil-
miştir. Kur’an’ın 114 suresinin
yaklaşık dörtte üçünü, kısa ve
zengin ifadeli bu Mekkî sureler
oluşturmuştur.
Görsel 1.3. Kur’an’ın ilk emri “Oku” ile başlar. “Dinin ana gayeleri”

(Makâsıdü’ş-Şerîa) denilen ve bütün dinlerin ortak amaçları olarak görülen
din, can, akıl, mal ve nesebin korunması hususundaki temel hükümlerle fazilet
ve ahlâk prensipleri de Mekkî sûrelerin ağırlıklı konularını oluşturmuştur. 1
Daha çok Mekke döneminin ortalarında nâzil olmaya başlayan ve hacim-
leri gittikçe genişleyen sûrelerde eski kavimlerle onlara gönderilmiş olan pey-
gamberlerin kıssalarına yer verilerek evrensel ilâhî hakikatlere dikkat çekilir. 2

Görsel 1.4. Mekkî surelerde, Nuh tufanı gibi pek çok kıssaya yer verilmiştir.
1 Mustafa Çağrıcı, "Kur'an", TDV İslam Ansiklopedisi, C. 26, s. 393.
2 bk. Hicr, İsrâ, Meryem, Enbiyâ, Şuarâ, Sâffât, Zuhruf, Kamer, Nûh sûreleri.

16 Kur’an-ı Kerim’i Tanıyalım