Page 17 - Ebru 6. Ünite

EBRU SANATINDA ÇİÇEKLİ FORMLARI

NOT EDELİM

Gül Ebru Yapımı
Hz. Peygamber’in sembolüdür. Edebiyatımızda hem bu manada hemde sevgilinin yüzü ve endamı manasında
da kullanılmıştır. Kitap sanatlarında çok stilize örneklerinden aslına en yakın tarzda resmedilenine kadar yüzlerce
tarzda işlenmesine rağmen ebru sanatında en geç gelişen çiçek formudur. Yakın zamana kadar çok âlâ örneklerine
rastlanmayan gül ebrusu, özellikle son dönemde çok başarılı bir şekilde yapılır olmuştur.
Yapım itibarıyla en zor ve güzelini resmetmenin zor olduğu bir çiçektir. Zamanımızda gül ebrusunu farklı ustalar
farklı yöntemlerle yapmaktadır. Her ne yöntemle yapılırsa yapılsın aslolan, güle en çok benzeyen üslupta teknede
resmedebilmektir. Ebru tekniğiyle tam açmış, olgun, katmerli gül denemelerinin çok başarılı olduğu söylenemez.
Tomurcuk olsun, açmış olsun ebruda gül yandan göründüğü şekliyle resmedilirse daha gerçekçi olmaktadır.
Yaprakları diğer bütün çiçeklerden farklı yapılır. Sık aralıklarla yan yana koyulan küçük damlalar iki gurup olarak
karşılıklı damlatılır. Küçük damlalardan merkeze doğru uzun çekilişler yapılır. Yeşil boyanın açılma durumuna göre
ince veya kalın biz yarısına kadar yeşil boyaya daldırılır. Biz kalem gibi kullanılarak yaprak saplarının aralarından
geçecek şekilde, yukarıdan aşağı doğru dal çizilir. Çizme esnasında biz, aşağı doğru çekilirken aynı zamanda dibe
doğru daldırılarak bizdaki boyanın yüzeye eşit yayılması sağlanır. Yaprak sapları ince bizle yanlardan içeri doğru
çizilerek, yaprak uçları yuvarlak damlanın ucundan küçük bir hareketle dışa doğru çıkılarak resmedilir.
Çiçek yapımı için yine bizı kalem gibi kullanarak daldan yukarı doğru uzanan üç kırmızı damla koyulup üst kı-
sımdan tel bizle dairevi hareketle gül resmedilir. Gülümüzün gonca yahut açmış gül olduğunu koyduğumuz uzunca
damlaların büyüklükleri belirler. Taç yapraklar daha önce izah edildiği tarzda, fakat üç-dört yapraklı yapılarak gül
formu tamamlanmış olur.
Çiçeklerle alakalı bilgiler için Yıldız Demiriz’in Osmanlı Kitap Sanatında Doğal Çiçekler, İstanbul 2005 isimli kitabından faydalanılmıştr.

Gül çalışması safhaları

113