Page 15 - Temel Dini Bigiler İslam-1 Ortaokul 3. Ünite

İSLAM’A GİRİŞ

Savurganlık, İslam’ın emrettiği
zekât, sadaka ve infak ile oluşması

hedeflenen sosyal yardımlaşma ve
dayanışmayı ortadan kaldırır. Sınırsız
harcama isteği, lüks ve aşırı tüketim
alışkanlığı da israfın sebeplerindendir.
Yiyecek, içecek, elbise ve sahip olu-
nan her türlü imkânı savurganlığa se-
bep olacak şekilde kullanmak dinimi-

ze göre yanlıştır.

İsraf sadece mal ve paranın boşa
harcanması değildir. Aynı zamanda
Allah’ın (c.c.) insana verdiği bütün ni- Görsel 3.8 Ekmek, israf edilmemesi gereken
metlerin faydasızca harcanması ve çok önemli bir nimettir.
kullanılması da israftır. Peygamberimiz,
53
“Sağlık ve boş vakit, halkın çoğunun aldanıp değerlendiremediği iki nimettir.” buyurarak
sağlığın korunmasının ve zamanın iyi değerlendirilmesinin önemini vurgulamıştır. Sağlığı
bozacak şekilde davranmak ve zamanı boşa harcamak israfın bir başka çeşididir.

Bir Müslüman için helal kazanç elde etmek ve kazancını ölçülü harcamak hayatın iki
önemli prensibidir. Bunlardan biri eksik olursa hayatın dengesi bozulur, ailede ve toplumda
huzursuzluk meydana gelir. Dolayısıyla Allah’ın (c.c.) verdiği nimetlerin kıymetinin bilinmesi,
yerinde ve ihtiyaca göre harcanması ahlaki görevlerimiz arasındadır.

Müminlerin sakınması gereken davranışlardan biri de cimriliktir. Cimrilik, kişiyi mal edin-
me hırsıyla harcamada bulunmaktan ve yardım etmekten alıkoyan bencillik duygusudur.
Daha geniş anlamda ise sadece kendini düşünerek her türlü iyilik ve cömertlikten kaçın-
54
mak da cimrilik olarak değerlendirilir. Cimrilik eden kişiye cimri ya da pinti denir.
İnsanın yaratılışından gelen bazı eğilimleri vardır. Bunların bir kısmı iyi bir kısmı da
kötüdür. Yapısında bulunan güzel duyguları geliştirip hayata geçirmek ve kötü eğilimleri
de dizginleyip terbiye etmek insanın asli görevidir. İnsan, aklını ve iradesini kullanarak bu
aşırılıklardan kaçınmaya ve iyi davranışlara yönelmeye çalışmalıdır.

Kur’an’a göre cimrilik kötü huylardandır. Kur’an’da insanın kurtuluşa erebilmesi için cimri-
likten sakınması gerektiği şöyle belirtilmektedir: “…Kim nefsinin cimriliğinden korunursa,
işte onlar kurtuluşa erenlerdir.” Başka bir ayet-i kerimede müminler iyiliğe ve yardımda
55
53 Buharî, Rikak, 1.
54 bk. Mustafa Çağrıcı, “Cimrilik”, TDV İslam Ansiklopedisi, C 8, s. 4.
55 Haşr suresi, 9. ayet.

81